Met meer dan 10 jaar ervaring als zadelpasser is mijn kijk op zadelpassen aanzienlijk veranderd en vereenvoudigd. Het is belangrijk op te merken dat iedere zadelpasser zijn eigen methode en standpunt heeft; wat ik hieronder schrijf is mijn benadering. Voel je vrij om het oneens te zijn, maar geef het misschien gewoon een kans (en verbaas je wellicht over de mooie resultaten die je hier mee kunt behalen!).

Drie punten van zadelpassen

Voor mij zijn de drie belangrijkste punten van zadelpassen:

1. Vrijheid rondom schouder, schoft en wervelkolom
2. Boombreedte
3. Balans

Hoewel lengte en boomvorm ook belangrijk zijn, kunnen we daar iets meer mee experimenteren als alle andere genoemde punten perfect zijn.

Vrijheid verwijst naar de ruimte rond de doornuitsteeksels, van de schoft tot de rug, waarbij ervoor wordt gezorgd dat de doornuitsteeksels, banden en andere structuren vrij zijn van druk. Aan de voorkant, rond de schoft, is het moeilijker vanwege de lange doornuitsteeksels. Alleen horizontale structuren (botten, spieren) kunnen worden belast zonder al te veel beperking. Dit vereist de juiste hoek van het voorkant van de boom. Met een open kop en boompunten die lang genoeg zijn en de juiste breedte hebben, is de voorkant in orde. Het paard zal in staat zijn een schoftlift te maken en dat is stap 1!

Boombreedte speelt een cruciale rol bij het verkrijgen van voldoende vrijheid, maar het is niet de enige factor. De kamer tussen de kussens moet ook voldoende ruimte bieden, wat hand in hand gaat met veel ruimte in de twist. De positionering van de kussens aan de voorkant van het zadel heeft ook invloed op de vrijheid. Daarom raden we aan om te werken met zadels die ‘makkelijk te laten zakken’ kussens hebben. Niet alleen om zadelpassers in staat te stellen naar de (kale) boom punten te gaan om de boom en exacte breedte te controleren, maar dit creëert ook mogelijkheden om te spelen met de positie van de kussens wat betreft hoogte als de technische specificaties van het zadel dit toelaten.

Balans is nog een ander cruciaal aspect. Als de balans te ver naar voren ligt, kan dit de beweging van het paard beperken, vanwege de overmatige belasting aan de voorzijde van de rug en achter de schouders. Als de balans naar achteren helt, kan dit ervoor zorgen dat het paard zijn rug gaat strekken of hol trekken, waardoor het juiste gebruik wordt belemmerd. Het corrigeren van deze onbalans is niet alleen simpelweg de breedte van de boom van het zadel verbreden. In plaats daarvan beginnen we met het instellen van de boom op de breedte die nodig is om de schoftlift te vergemakkelijken, zelfs als dit betekent dat we de boom moeten versmallen.

Verandering van vulling of boomvorm

Het bereiken van de noodzakelijke balans kan aanpassingen vereisen zoals vulling, shims, of zelfs het kiezen van een andere boomvorm.

Bij het aanpassen van vulling, is het raadzaam om te testen met kleine stukjes schuim (4-5 mm dik) tussen de boom en het kussen om het effect op de balans en de beweging van het paard te beoordelen. Op deze manier kun je het risico vermijden dat je de vulling weer moet verwijderen. We weten allemaal wat voor strijd dat kan zijn…

Als aanpassingen zoals shims of vulling niet het gewenste resultaat opleveren, kan het nodig zijn over te schakelen naar een zadel met een andere boomvorm. Er zijn twee belangrijke punten om in gedachten te houden bij het kiezen van de juiste boomvorm:

1. Paarden die gevoelig zijn voor zadels die naar achteren kantelen – ondanks dat ze zijn ingesteld op de juiste boom breedte – hebben vaak baat bij een meer gevormde boom. Deze vorm creeert een voorwaartse balans voor de ruiter, waardoor de kans kleiner wordt dat deze te ver naar achteren zit en druk creëert in de onderrug van het paard.
2. Een rechtere boom is gevoeliger voor onbalans, wat vaker aanpassingen vereist om de juiste positie te behouden. Gebruik de rechtere boom bij een meer neerwaarts gebouwd paard met oplopende lendenen, en je zult verrast zijn hoe goed het werkt.

Hoewel er veel factoren zijn die van invloed kunnen zijn op de pasvorm van het zadel, kan het focussen op de bovenstaande punten vaak de meeste problemen oplossen. Dit betekent niet dat de lengte van het zadel, de juiste hoek van de rails, de positie van de singelstoten of enig ander onderdeel van het zadel dat van invloed is, niet belangrijk is. Maar als alles redelijk geschikt is, richt je dan vooral op het 100% goed krijgen van de bovenstaande punten en je zult geweldige resultaten behalen.